Mỗi buổi tối hàng tuần, ở các thôn tại xã Thanh Lương lại vang lên: “Đây là tiếng loa khuyến học, bây giờ là 19 giờ, đã đến giờ các cháu tự học ở nhà, đề nghị các gia đình không mở ti vi, loa đài to, tạo điều kiện thuận lợi để các cháu học bài”.

Ông Đinh Công Giáp - Chủ tịch Hội Khuyến học xã Thanh Lương, huyện Văn Chấn cho biết: “Thanh Lương là nơi đất chật, kinh tế chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp. Do đó, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo còn cao. Đẩy nhanh phát triển kinh tế, đưa xã thoát nghèo trở thành xã đạt chuẩn nông thôn mới, một trong những giải pháp quan trọng, vừa cấp bách và lâu dài là nâng cao chất lượng giáo dục, mà trước hết là chăm lo việc học cho các cháu từ khi còn học mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông, tạo đà thuận lợi để sau này học lên bậc cao hơn, tạo nguồn lao động có chất lượng”.

Xác định khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập là giải pháp quan trọng thực hiện mục tiêu trên, Hội Khuyến học của xã đã sớm được thành lập và thường xuyên được kiện toàn, củng cố. Hiện, Hội được phát triển với 8 chi hội, tổng số 823 hội viên, trong đó có 1 chi hội trường học và 7 chi hội thôn bản; 100% các hộ gia đình trong xã là hội viên khuyến học. Các chi hội khuyến học tại các thôn, bản đã phối hợp chặt chẽ với nhà trường quan tâm chất lượng giảng dạy, duy trì sĩ số chuyên cần; phối hợp với các ngành, đoàn thể tích cực vận động số học sinh có nguy cơ bỏ học đến lớp.

Do đó, từ năm 1996 đến nay, sự nghiệp giáo dục của Thanh Lương đã phát triển mạnh về quy mô và chất lượng. Tỷ lệ tuyển sinh hàng năm đạt 100%, duy trì số lượng đạt 99%, tỷ lệ học sinh lên lớp, chuyển cấp đạt từ 97 - 98%. Tuy nhiên, bước chuyển về chất trong công tác khuyến học của Thanh Lương là từ năm 2012, khi Hội Khuyến học xã phối hợp với Mặt trận Tổ quốc xã kết hợp với nhà trường phát động Phong trào “Tiếng loa học đêm”.

Từ đó đến nay, mỗi buổi tối hàng tuần,  ở các thôn tại xã Thanh Lương lại vang lên: “Đây là tiếng loa khuyến học, bây giờ là 19 giờ, đã đến giờ các cháu tự học ở nhà, đề nghị các gia đình không mở ti vi, loa đài to, tạo điều kiện thuận lợi để các cháu học bài”.

Để “Tiếng loa học đêm” đi vào nề nếp, xã đã thành lập các tổ giám sát tự nguyện ở các thôn, bản. Và tối tối, bí thư chi bộ, trưởng thôn bản, ban mặt trận thôn, đại diện hội cha mẹ học sinh, người có uy tín trong cộng đồng, công an viên, giáo viên thường xuyên kiểm tra đôn đốc việc thực hiện phong trào.

“Học sinh đi chơi ngoài đường sẽ bị nhắc về nhà học bài; gia đình nào mở tivi, hát karaoke, xem phim vào giờ học của con cũng bị nhắc nhở, vi phạm nhiều lần sẽ bị nhắc nhở, nếu tái phạm sẽ bị kiểm điểm nghiêm túc và gắn với bình xét gia đình văn hóa.

Điều đáng mừng do ý thức được việc học tập quyết định đến tương lai con em mình, vì vậy hầu hết gia đình trong xã đã tích cực hưởng ứng phong trào. Vì vậy khi tiếng loa phát thanh học đêm ở các thôn, bản đồng loạt phát ra, học sinh tự giác ngồi vào bàn học”, ông Đinh Công Giáp phấn khởi cho biết.

Từ tiếng loa khuyến học, chất lượng giáo dục của Thanh Lương đã có bước chuyển rõ nét. Nếu từ năm 2012 trở về trước, trong xã chưa có học sinh có đủ điều kiện dự thi học sinh giỏi các cấp học, nhưng từ khi có sự nhắc nhở thường xuyên, đã có 5 học sinh trong xã đạt học sinh giỏi các môn lớp 9 cấp huyện, đủ điều kiện dự thi cấp tỉnh; có 3 học sinh đạt giải Khuyến khích cấp huyện Hội thi Giải toán trên mạng khối lớp 1 và 2; 14 học sinh đạt Giải Viết chữ đẹp cấp huyện trong đó có 1 giải Nhì, 6 giải Ba, 7 giải Khuyến khích; 3 học sinh lớp 9 có sản phẩm khoa học kỹ thuật đạt giải khuyến khích cấp huyện; 2 học sinh lớp 9 có sản phẩm dự thi Cuộc thi vận dụng kiến thức liên môn giải quyết các vấn đề thực tiễn đạt giải Nhất cấp huyện, giải Ba cấp tỉnh, giải Khuyến khích cấp Quốc gia; 8 học sinh dự thi VIOLYMPIC Tiếng Anh, có 1 học sinh đạt giải đủ điều kiện dự thi cấp tỉnh.

Gần đây nhất, trong học kỳ 1 năm học 2016 - 2017, có 2 học sinh lớp 8 đạt giải Nhất, giải Nhì môn Ngữ văn cấp huyện; 2 học sinh lớp 9 đạt giải Khuyến khích môn Sinh học và môn Lịch sử cấp huyện, đủ điều kiện dự thi cấp tỉnh; có 9 học sinh đạt giải  Anh  văn trên mạng cấp trường, 7 em có đủ điều kiện dự thi cấp huyện…

Cùng duy trì “Tiếng loa học đêm”, Hội Khuyến học xã đã tham mưu với Đảng ủy, chính quyền, các đoàn thể  của xã làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục, kêu gọi các tổ chức, cá nhân, các hội viên và phụ huynh học sinh đóng góp mua sắm, tu sửa, xây dựng cơ sở vật chất trường học.

Riêng trong năm học 2015 - 2016 và 2016 - 2017, Hội đã huy động được tổng số tiền trên 500 triệu đồng mua sắm, tu sửa cơ sở vật chất trường học đảm bảo đủ các điều kiện về cơ sở vật chất để công nhận trường đạt chuẩn quốc gia năm học 2016 - 2017.

Để động viên khích lệ phong trào khuyến học, công tác xây dựng quỹ Hội được quan tâm qua xã hội hóa. Từ nguồn quỹ đã biểu dương, khen thưởng kịp thời học sinh nghèo vượt khó, học sinh giỏi, học sinh có tiến bộ trong học tập, trẻ em được bảo trợ, qua đó đã có tác dụng động viên con em trong xã đến trường.

Bên cạnh đó, Hội cũng đẩy mạnh vận động xây dựng gia đình học tập, dòng họ học tập, cộng đồng học tập. Qua phong trào, trong xã xuất hiện nhiều gia đình, dòng họ tích cực hưởng ứng xây dựng mô hình học tập, dòng học học tập, tiêu biểu như dòng họ Đinh, dòng họ Hà; gia đình Hà Văn Dũng, thôn Bản Lý; Bùi Mạnh Thắng, thôn Đồng Lơi; Đinh Văn Bản, thôn Bản Khinh; Nguyễn Văn Phương, thôn Khá Hạ…

Từ đẩy mạnh phong trào khuyến học, mà cụ thể là “Tiếng loa học đêm” không chỉ góp phần nâng cao chất lượng dạy và học của các nhà trường trên địa bàn mà còn có tác dụng nâng cao ý thức của người dân Thanh Lương trong việc học tập, nâng cao kiến thức, áp dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất, chăn nuôi để phát triển kinh tế gia đình.

Mong rằng sẽ có nhiều “Tiếng loa khuyến học” như Thanh Lương trên địa bàn tỉnh, để nâng cao chất lượng giáo dục cũng như thúc đẩy  kinh tế - xã hội của từng địa phương.

Nguyễn Đình